UPDATE 28 februari: Er gaat definitief geen geld naar regenboogbeleid vanuit de Provincie Fryslân.
Aanstaande woensdag stemmen de Friese Statenleden over het ‘regenboogbeleid’ in de Provinsje Fryslân. Gedeputeerde Staten is niet van zins om hier een cent aan uit te geven, ondanks dat Fryslân een Regenboogprovincie is. Bij monde van gedeputeerde Femke Wiersma is regenboogbeleid afgedaan als geen kerntaak en financieel ondermijnend.
Dit stuk schrijf ik vanuit verbijstering, dan weet je dat alvast. Ik schrijf het ook niet als journalist, maar als belanghebbende, in die zin dat ik Fries ben, hoewel ik er al lang niet meer woon, en dat ik homo ben. Ik schrijf dit tevens als behoorlijk ingevoerde, al zeg ik het zelf.
Welnu.
Het heeft jaaaaren geduurd voordat Fryslân in 2020 als allerlaatste provincie van Nederland een Regenboogprovincie werd. De discussie over de zin er van mogen we nu nog weer even dunnetjes overdoen. Ten overstaan van PS en GS mogen de homo’s en plein publiek weer hun hele ziel en zaligheid komen tonen. Dat is irritant maar het moet, niet omdat wij zielig zijn of omdat we van suiker zijn, maar omdat we nog steeds in elkaar worden geslagen, worden gepest, uitgescholden en uitgesloten.
De geschiedenis van Fryslân als Regenboogprovincie
In 2020 heb ik het proces van het worden van een Regenboogprovincie gevolgd en vastgelegd in een radiodocumentaire. De weerstand er tegen, was terug te voeren op één man, Teus Dorrepaal, die jarenlang Statenlid in Fryslân was voor het CDA, in 2019 met pensioen ging en in 2022 overleed. Dorrepaal was homo (al moest je dat niet tegen hem zeggen, hij verbrak het contact met je) en leefde zijn hele leven samen met zijn vriend.
Hij heeft een werkelijk afschuwelijke jeugd meegemaakt, en is daar slecht uit gekomen. Hij schreef daar een sleutelroman over, met de titel ‘Praat er maar niet over’. Het is een verschrikkelijk boek, op alle manieren, maar vooral omdat het een advies suggereert over wat je moet doen als je niet cis-gender en/of niet hetero bent. Voel je je aangetrokken tot hetzelfde geslacht: vooral niet over praten.
Dorrepaals mening over LHBT+ deelde hij in 2016 in een cruciale Statenvergadering over het worden van Regenboogprovincie, waar ik fragmenten uit laat horen in de documentaire. Hij weet de hele vergadering om te krijgen, van links tot rechts, met christelijke platitudes en drogredeneringen. Het komt er op neer dat homo’s niet anders zijn, niet anders moeten zijn, en niet anders behandeld moeten worden. Het is echt stuitend.
Om de simpele reden dat dit in de praktijk niet kan, want LHBT+ wordt wél anders behandeld. Vernederd, gepest, en in elkaar getrapt.
Net zoals inbreken bij wet is verboden, en niemand zal zeggen dat hij steelt, is de praktijk weerbarstig en zien we in de bouwmarkten schappen vol met sloten en diefstalwerende materialen, en kan je op de website van de politie (overheid dus) uitgebreide informatie lezen over hoe je inbraak zoveel mogelijk kan voorkomen. Praat er dus over. Deze metafoor veegt eigenlijk alles wat Dorrepaal zei meteen van tafel, maar zo makkelijk gaat dat in de Friese Staten dus niet.
Een Statenvergadering waarin LHBT+ het allemaal nog een keer nóg een keer mag uitleggen
Goed, terug naar nu. Want Dorrepaals stem galmt nog altijd door het provinciehuis. Twee weken geleden mocht LHBT+ dus in de Statenzaal komen om hun ziel weer eens bloot te leggen – LHBT+ wel, de potenrammers gingen die avond gewoon lekker Netflixen of weet ik veel.
Aanwezig was ook iemand van de marginale ‘homobelangenclub’ Roze Leeuw. Twee dingen over Roze Leeuw: het is een raar domrechts clubje dat regenboogvlaggen verbrandt en exact dezelfde destructieve en meritocratische mening er op nahoudt als Dorrepaal deed; en het is een club die zichzelf keer op keer in de kijker weet te spelen.
Journalisten uit de hele natie trappen er iedere keer weer in: ze komen naar demo’s met de voorzitter en de vicevoorzitter (zie anti-voorleesmiddagdemo van vorige zomer in Rotterdam), want meer leden komen niet opdagen of zijn er domweg niet. En wat heerlijk voor journo’s om dat een ‘tegengeluid’ op te kunnen schrijven, ook al is dat dan compleet uit balans en een valse voorstelling van zaken.
Dus even voor journalisten die Roze Leeuw googlen en alleen deze zin lezen: het is een marginale, domrechtse club zonder substantiële aanhang. Check gewoon even hoeveel volgers ze op insta hebben en vergelijk dat getal met dat van GSA netwerk. Negeren, want geeft vertekend beeld. Bedankt.
Dorrepaal in 2024
Nog iets over die Roze Leeuwer. Hij was helemaal vanuit Noord-Brabant gekomen, om tegen regenboogbeleid in algemene zin te adviseren, want ‘als je zielig genoemd wordt dan wordt je vanzelf zielig’ (of zoiets onsamenhangends zei hij), en je kan beter stadswandelingen organiseren. Dat laatste was zijn letterlijke advies aan de leden van de Provinciale Staten van Fryslân.
Dit is een bekende drogredenering van de Roze Welpjes: zogenaamd ‘misplaatst slachtofferschap’. De club bestaat uit types die maar niet kunnen inzien dat het van veel privileges getuigt als je zonder problemen uit de kast kan komen, zonder problemen LHB kan zijn (T is voor hen om idiote redenen ook ingewikkeld), en vooral: dat ‘normaal’ een heel problematische term is, en ‘normaal doen’ een stupide opdracht is. Hier is al zoveel over geschreven, hebben ze allemaal nooit gelezen.
PVV en FVD in de Staten waren natuurlijk uit de schroeven over deze jongen. CDA (hoi Dorrepaal!) vond het ook echt helemaal fantastisch, wat een dappere mening, en ze zullen het zeker meenemen in de beraadslagingen. En dat helemaal vanuit Noord-Brabant, bedankt voor de ondernomen reis, we laten je als eerste spreken, zodat je de trein terug nog kan halen, echt heerlijk, wat een schat!
Opvallend hoe PVV even later een vanuit Frankrijk overgekomen insprekende Friese homo uitgebreid de maat nam over wat hij eigenlijk wel niet over Friesland meende te weten. Een man die in de jaren ’80 in Friesland woonde en de nodige gruwelijkheden heeft meegemaakt (mocht hij allemaal vertellen, niemand viel het op dat hij zichzelf niet zielig vond). Geen bedankje voor de reis.
Maar vertel me nog een keer dat ik een voorkeursbehandeling wil.
Femke Wiersma en haar ongeïnformeerde drogredenen
Ik heb de helft van deze Statenvergadering gezien, toen kon ik het niet meer aan. Dat kwam door de inbreng van Femke Wiersma, gedeputeerde en BBB’er. En televisieboerin en iemand die het prima vindt dat er asbest in de fik wordt gestoken op onze snelwegen. Zij begon aan haar betoog, en wist de insprekers te bedanken alsof hun inbreng over het type asfalt op de de N356 ging, waarna ze elke vraag van andere PS-leden beantwoorde met: het is geen kerntaak en er is geen geld.
Eerst even dat laatste. Het gaat om zo’n 50.000 euro. Het provinciebudget is ongeveer 525 miljoen euro. Dus het gaat om 0,01% van de begroting. Maar nee, regenboogbeleid zou de financiële ‘weerbaarheid’ van de provincie ondermijnen. Weet iemand trouwens wat zo’n avondje vergaderen over 0,01% van het budget kost?
Dan de ‘kerntaak’. Wiersma vindt dat de provincie geen sociale taken heeft, waarbij ze hint op de WMO uit 2015, maar ook weer niet letterlijk, want zo goed heeft ze het niet voor ogen, en haar ambtenaren zullen haar dat ook wel uit haar hoofd praten. WMO is te saai om te googlen, maar het komt er op neer dat zo’n tien jaar geleden zorg en welzijn uit de provinciale takenpakketten werd gehaald en naar gemeenten is overgeheveld.
Misschien kan je je herinneren dat we in de afgelopen tien jaar krankzinnig veel verhalen horen over de problemen bij de jeugdzorg. Nou, dat kwam onder andere hier door. Wat je misschien niet hebt gehoord, maar ik wel, doordat ik die docu maakte, is dat COC Fryslân daardoor ook bijna al het budget kwijt raakte.
De subsidie van de provincie Fryslân aan COC Fryslân is na 2015 gestopt. De consequenties waren gigantisch; ze konden het pand niet meer betalen en er werd personeel ontslagen. Erger nog… tot dan werden er jaarlijks 125 voorlichtingslessen op middelbare scholen gegeven door COC Fryslân. In 2019 werden er nog maar zo’n veertig voorlichtingslessen gegeven in Fryslân.
Een van de insprekers was psycholoog Cees van der Meer, die in nette woorden haarfijn uitlegde hoe het staat met LHBT+ in Fryslân. Zelfs FVD en PVV leden schrokken van wat hij zei. Wiersma deed niets met deze informatie.
Het is gekmakend, en dan heb ik het er nog niet eens over dat je op de website van Provinsje Fryslân in het kader van kerntaken een aantal heel leuke dingen voor de mensen kan vinden. Wiersma zelf gaat bijvoorbeeld over een programma Landelijk Gebied, en over erfgoed. En er zijn natuurlijk allemaal subsidietjes, aan van alles en nog wat, oh en Wiersma wees er op dat LHBT natuurlijk altijd subsidie kan aanvragen. Je maakt heus kans!
Femke Wiersma’s bijdrage was inhoudsloos, slap en apathisch. Het was een beschamende vertoning. Voortdurend buigend naar ‘haar ambtenaar’, voor hoe dat interne beleid ook weer heet, je weet wel, voor de homo’s en zo, iets met inclusie, nah, ik kom er wel op. En niet in staat om een toch tamelijk duidelijke vraag van een PvdD-statenlid (aartsvijand dus, sowieso) fatsoenlijk te beantwoorden.
Opinie
180 (HONDERDTACHTIG) vertegenwoordigers van allerlei organisaties roepen dit weekend de Staten op om wel in actie te komen. Het stuk staat in de Leeuwarder Courant (achter hun betonnen betaalmuur, want waarom zou je een opiniestuk, dat je niet zelf hebt geschreven, en dat van maatschappelijk belang is, publiekelijk leesbaar op je site zetten). Het is een vriendelijk artikel, waar in duidelijk woorden wordt uiteengezet waarom er een actief Regenboogbeleid moet komen. Ze geven veel voorbeelden waarom het moet, en het sluit aan op wat de insprekers twee weken geleden hebben gezegd.
Ik voeg hier even een screenshot in van een denigrerende social post van dit weekend van de Nederlandse rapper ‘Moeman’, die naar de film ging en in een reclame twee jongens zag zoenen. Wat hij er bij zet is iets dat je over geen enkele andere bevolkingsgroep zou kunnen zeggen zonder dat de pleuris uitbreekt. De post staat gewoon live op Threads, te zien voor zijn duizenden jeugdige volgers, 570 likes.
Dit gebeurt natuurlijk noooit in Friesland, Friesland doet dit noooit, in Friesland heeft niemand zo’n mening, er zijn in Friesland überhaupt geen volgers van Moeman, want Friesland is exceptioneel! Praat er niet over!
Maar vertel me nog een keer dat ik een voorkeursbehandeling wil
LHBT+ wil geen voorkeursbehandeling, we willen een gelijke behandeling, zoals in de grondwet staat, en die krijgen we niet, en over iets niet praten is in de geschiedenis van de mensheid nog nooit ergens goed voor geweest.
Ik hou van Fryslân. Maar dat godvergeten nationalistische exceptionalisme (voor Femke: bord met Friese vlag voor de kop) van sommigen daar, is echt beschamend. Eerst niet willen luisteren naar LHBT+, want waarom zouden die een voorkeurspositie moeten hebben (echt, daar ging het over, letterlijk, het is toch onbestaanbaar, het is verjamme 2024 en ‘homo’ is nog steeds een van de meest gebruikte scheldwoorden op scholen en voetbalvelden, maar vertel me nog eens dat ik een voorkeursbehandeling wil).
Daarna er een eeuwigheid over doen om Regenboogprovincie te worden. Was het niet voor de uitputtende inspanningen van Sipke Jan Bousema, dan was het niet eens gebeurd.
En nu er geen geld voor willen uittrekken. Oh trouwens, elf andere Nederlandse provincies doen het wel, maar daar moet je natuurlijk niet naar kijken, wat weten zij nou, neem Noord-Brabant, hoeven we niets van aan te nemen.
Het gaat om peanuts op de begroting, en provincies gaan helemaal zelf over hun taken. Ik denk dat het duidelijk is wat de Staten woensdag moeten doen. In de heldere woorden van de opinieschrijvers in de Leeuwarder Courant: ‘Gedeputeerde Staten pak het op! In Friesland willen we dat iedereen zich ‘wolkom’ voelt.’
PS: Wil je het COC steunen? Dat kan hier.