= = =
DIT ARTIKEL BEVAT SPOILERS OVER DE SERIE HOMELAND T/M S05
= = =
Claire Danes.
Zij speelt Carrie Mathison, die sinds serie 4 het hoofdpersonage van Homeland is. Zij deelde daarvoor de hoofdrol met Damian Lewis. Maar nu moet ze het in haar eentje doen. En dat gaat niet zo goed, door desastreuze keuzes die de schrijvers van Homeland hebben gemaakt.
Danes speelde in haar tienerjaren de rol van Juliet in de Baz Luhrmann-film ‘Romeo + Juliet’, met Leonardo DiCaprio in de rol van Romeo. Dat is een fantastische en ondergewaardeerde film, waarin ze schitterde.
De film heeft een soort 1996-avantgarde-hiphop-popart-stijl, en zo wordt er ook geacteerd en/of gemonteerd. Wat toen niet zo opviel, want we kenden Danes nog niet echt, was hoe geschikt zij is voor precies deze stijl. Ietwat hoekig, bijna karikaturaal, maar in deze context toch geloofwaardig.
Het punt is dat ze twintig jaar later nog steeds zo acteert, maar nu in een politiek-diplomatieke thriller à la Bourne. Ze is een beetje een psychopathische Jason Bourne. Ik zal daar verder niet over uitweiden, behalve dat je er wel een beetje tegen moet kunnen.
Dat maakt dus wel dat ik Damian Lewis nogal mis.
Voor seizoen 4 was Damian Lewis als Nicholas Brody naast Danes de hoofdrolspeler. Hij stond ook op de posters. Hij won er een Emmie en Golden Globe voor, en niemand weet waarom hij uit de serie is geschreven.
Aan het einde van serie 3 werd Brody publiekelijk opgehangen op een plein in Teheran. Het kan gewoon de keuze van de schrijvers zijn om een van de hoofdrolspelers te laten sterven; het is een geijkt middel om lekker wat discussie over je serie op gang te brengen. Dat gebeurde ook.
Punt is dan wel dat je het sterven aannemelijk moet maken. En niet je held in 35 voorgaande afleveringen zo’n twaalf keer een aanslag op z’n leven moet laten doorstaan. Of zoals The Guardian schreef: ‘Houdini-like escape scenes and ludicrous strands of coincidence‘. Kijkend naar de ophanging dacht ik alleen maar: ah, nummer dertien in het dozijn, we zien ‘m straks wel weer terug.
Quod non. In fictie tarten twaalf onwaarschijnlijke ontsnappingen aan de dood niet noodzakelijkerwijs de geloofwaardigheid. Maar die ene keer dat er niet wordt ontsnapt, tart wél. Afijn, genoeg over dat.
Er is namelijk iets anders met deze serie aan de hand waar ik écht een vieze smaak van in de mond krijg. En dat gebeurde met name in serie 5 (maar er was ook eerder al fikse kritiek op de serie).
Zonder te spoileren kan gemeld worden dat Homeland seizoen 5 zich voor het grootste deel in Europa afspeelt. Waar de Verenigde Staten of landen in het Midden-Oosten vaak het middelpunt van de serie waren, zagen we nu vooral beelden van Carrie Mathison in Berlijn. De blondine heeft een carrièreswitch gemaakt, al heeft ze nog steeds gewild en ongewild veel contact met haar vroegere collega’s. Het is knap dat het de makers van de serie wederom gelukt is om met Homeland seizoen 5 een spannende reeks neer te zetten, mét een nieuwe verhaallijn. – Netflix
In eerdere seizoenen zat Carrie Mathison op verschillende plaatsen in de wereld achter terroristen aan. Dat waren terroristen met diverse motieven, maar het goede aan Homeland vond ik dat dit zo genuanceerd werd gedaan.
Om even enorm te spoileren: Brody blijkt moslim te zijn geworden. Hij raakt tevens betrokken bij anti-Amerikaanse acties, maar omdat hij Amerikaan is, blijft de nuance. Hij heeft geloofwaardige motieven, en hoewel niemand het eens kan zijn met geweld, kom je in Homeland wel dichter bij begrip voor een afkeer van Amerika en haar (proxy)(semi)oorlogen.
Met het verdwijnen van Brody uit de serie, zit Mathison ineens voluit achter Buitenlanders aan. Dus: Islamitische terroristen. In serie 4 in Kabul, in serie 5 in Berlijn. Er is weinig ruimte meer voor dubbele gevoelens: de Amerikanen zijn de good guys en de Pakistanen en Libanezen de slechteriken.
Zelfs de Duitsers in de serie moeten het ontgelden. Ze worden als naïef en onwillig geportretteerd. Wat ik een vrij onsmakelijke keuze van schrijvers van een spionageserie vindt, als je weet dat de Amerikanen zo’n tien jaar de bondskanselier hebben afgeluisterd. Een paar misplaatste zelfgenoegzame Godwins maken het helemaal af.
Een simpel wereldbeeld ontstaat. Waarom willen de Libanezen een aanval met gifgas op het Hauptbahnhof uitvoeren? Omdat de Duitsers in 2006 tijdens de Israëlisch-Libanese oorlog een vredesmissie in Libanon uitvoerden, onder auspicien van Israël. Geen persoonlijke motieven, geen opbouw, geen complex plot zoals twaalf afleveringen per seizoen heus toestaan: niets.
Vanaf dan is het alleen nog een kwestie van rennen, schieten en Duitse auto’s. En wat bedoeld zijn als emotionele contemplatieve scènes, komen dus niet binnen. Want je zit je allang te ergeren.
Ik voelde me als kijker genaaid en kreeg er een vieze MacDonaldssmaak van in m’n mond. Ik trok Claire Danes ook niet meer, met dat eeuwige trillende kinnetje; het voortdurende misnoegd zuchten; de bezorgde frons als een middelgroot gebergte en dat eindeloze wegvegen van het blonde haar. Fantastisch bij Luhrmann, maar een opvallendere geheime agent kan ik me niet voorstellen.
‘Maar het is toch geen documentaire’, kan je er tegenin brengen. Klopt, het is fictie. Maar… als dat zo is, waarom maken de schrijvers dan gebruik van bekende historische gebeurtenissen als de Israëlisch-Libanese oorlog, van bestaande netelige internationale kwesties en van concrete locaties als de Hauptbahnhof of zelfs Amsterdam?
Bijvoorbeeld daarover: Mathison gaat ergens halverwege seizoen 5 naar ‘Amsterdam’. We zien vervolgens zo’n beetje de minst Amsterdamse soort huizen die je maar kan verzinnen.
Ik ken Amsterdam vrij goed, en er is geen enkele scene echt in deze stad gedraaid. Hilarisch zijn de nummerborden op auto’s: ze zijn weliswaar geel, maar bestaan uit drie cijfers, vier letters en weer drie cijfers. Dat zijn bijna twee keer zoveel tekens als de Nederlandse nummerborden hebben, en dat is slordig. Want er rijdt wel een taxi met een correct Nederlands taxi-kenteken door beeld.
Toevallig weet ik veel van Amsterdam, en zag hoe wat dat betreft met de werkelijkheid een loopje werd genomen. Als je dan zoveel ‘echte’ dingen in je scènes stopt, en je verneukt zoiets al, wat blijft er dan nog van de rest over?
De rafelige verhaallijnen (een karakter moest halverwege geld als motief voor haar daden hebben, en uit het niets zien we haar ‘dus’ een tasje van 500 euro kopen), de willekeurige inzet van brandende internationale kwesties, en vooral het verdwijnen van elke diepere laag uit de serie, maakt dat Homeland nog maar een schim is van wat het was.
Alles wat Homeland boven de rest uit deed stijgen, zoals de interne verscheurdheid van de hoofdpersonen, en daarmee nuance, is op desastreuze wijze uit de serie geschreven. En dan irriteert de acteerstijl van Claire Danes ineens enorm.
Helaas komen er nog drie seizoenen.
Waarom ik heb toch heb gekeken? Zodat jij kan stoppen na seizoen 3.