Assumption is the mother of all fuck-ups. Aannames zijn het begin van al het gepruts. Ik ben gek op dit soort korte zinnetjes, die waar zijn als natuurwetten. Ik moest er deze week aan denken, toen ons nieuws bereikte uit het magische Amerika…
In een voorstad van Phoenix in Arizona is een ongeluk gebeurd met een zelfrijdende auto. Het was een auto van het louche internationale taxibedrijf Uber. De auto reed in self driving mode, maar er waren geen passagiers aan boord.
De Uber-auto was niet verantwoordelijk voor het ongeluk, zo benadrukt Uber. Er kwam een auto van de andere kant en die sloeg linksaf. Dit ongeluk was ook gebeurd als er een mens achter het stuur had gezeten, zegt Uber, en ze voegen er aan toe dat er niemand gewond is geraakt. Ze schorten onmiddellijk hun zelfrijdende auto-programma op. Voor drie dagen. En zijn nu al weer volop in bedrijf.
Niets aan de hand. Toch?
Ik zit alleen nog met een paar vragen. Waarom rijden ze in een voorstad van Phoenix, als ze ook kunnen rijden in California, bij Silicon Valley, de thuisbasis van alle high tech? The Denver Post heeft dit uitgezocht. Omdat ze daar niet aan zoveel regels hoeven te voldoen. Er is een keur aan bedrijven die zelfrijdende auto’s testen in Arizona. Maar er is geen data van hoeveel ongelukken die hebben veroorzaakt. Want dat hoeven deze bedrijven in Arizona niet door te geven.
Tweede vraag: de Uber-auto lag op z’n zij. Dit was een Volvo, en wel de dikste Volvo die er te koop is. Volvo’s zijn de veiligste auto’s die er bestaan, uit het land van de elandtest, en deze wagen weegt ongeveer twee ton. Met welke rijstijl krijg je die op z’n kant?
Derde vraag: ik heb in mijn leven een paar auto’s gezien die de gladde kant niet meer boven hadden. De oorzaak was altijd dat de bestuurder een aanname had gedaan, die achteraf onjuist was. De weg was toch gladder, de bocht was toch krapper of de ander was toch dichter bij as assumed. Dus deze zelfrijdende auto heeft ook een aanname gedaan. Die achteraf onjuist was. Anders was dit ongeluk nooit gebeurd.
Toevallig heb ik een paar jaar geleden gesproken met de ontwikkelaar van zelfrijdende auto’s bij Volvo, want ook zij werken daar aan. Die zei toen dit:
“Het enige antwoord dat we kunnen geven is dat we er voor moeten zorgen dat een zelfrijdende auto nooit in zo’n situatie komt.”
Erik Coelingh is die ontwikkelaar. Hij is Nederlander en werkt bij Volvo in Zweden. Ik vroeg hem naar aannames in het verkeer.
“Momenteel rijden wij op snelwegen. En een auto staat in de berm. Als wij voorbij die auto moeten, moeten we er heel zeker van zijn dat er niet zomaar een voetganger achter die auto vandaan komt. Als er een risico bestaat dat er een voetganger achter die auto vandaan zou kunnen komen, dan moet die zelfrijdende auto gewoon iets langzamer gaan rijden.”
Er is nu wél een zelfrijdende auto geweest die in zo’n situatie is gekomen. Een Volvo nog wel. Door een aanname. Wanneer zelfrijdende auto’s dezelfde of nog stommere aannames doen als wij menselijke bestuurders, dan schieten we netto niets op met zelfrijdende auto’s.
Maar nee. We zijn verblind door de bling bling van de technologie en de valse beloftes over veiligheid en milieuwinst. Want op dezelfde dag kwam ook nieuws uit het magische Brabant. Er komt bij Tilburg een testtraject voor zelfrijdende auto’s.
“Want dat maakt Brabant heel erg bijzonder. Er zit hier heel veel kracht, heel veel bedrijven, en overheden zijn bereid om mee te werken door wet- en regelgeving tijdelijk aan te passen om die mogelijkheden te bieden. Daarom in Brabant.”
[verslaggever:] “Wij zijn slim, eigenlijk.”
“Wij zijn slim, zo is het.”
Dat deze Brabanders slim zijn, is een assumption.
____
Deze column is uitgesproken op Omrop Fryslân Radio op donderdag 30 maart.